Alonissos Island Official Website
EN   
Το προφίλ του πάρκου - Photo 1

Προφίλ του πάρκου

Tο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του Αιγαίου Πελάγους με έκταση περίπου 2.315 km2. Περιλαμβάνει τη νήσο Αλόννησο, 6 μικρότερα νησιά (Περιστέρα, Κυρά Παναγιά, Ψαθούρα, Πιπέρι, Σκάτζουρα και Γιούρα) καθώς και 22 βραχονησίδες. Βάσει της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ έχει ενταχθεί στο οικολογικό δίκτυο  ΝΑΤURA 2000 με κωδικό GR 1430004, αποτελεί τόπο κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ-SCI) βάσει της απόφασης 613/2006/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έχει χαρακτηριστεί ως ειδική ζώνη διατήρησης (ΕΖΔ) σύμφωνα με το Ν. 3937/2011. Ταυτόχρονα μέρος της περιοχής του Πάρκου αλληλοκαλύπτεται με την περιοχή με  κωδικό GR 1430005 έκτασης 129,67 km2 η οποία έχει χαρακτηριστεί ως ζώνη ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. υπ’ αριθμ. Η.Π.37338/1807/Ε.103/2010 (Φ.Ε.Κ. Β’/1495/2010).

Οι προσπάθειες για την προστασία της περιοχής ξεκινούν από τις αρχές του 1970. Στις 31 Αυγούστου του 1986, υπεγράφη η πρώτη απόφαση από τον νομάρχη Μαγνησίας για την προστασία της μεσογειακής φώκιας (Monachus monachus) και των βιοτόπων της. Το 1988 ακολουθεί κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) 30781/1521/1988 (ΦΕΚ Β’/68) για την προστασία της μεσογειακής φώκιας η οποία στη συνέχεια ανανεώθηκε το 1990 με την ΚΥΑ 49714/3453/1990 (ΦΕΚ Β’/462). Το Μάιο του 1992, με έκδοση Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ), χαρακτηρίστηκαν χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές των Σποράδων ως «Θαλάσσιο Πάρκο» και τον Ιούνιο του 2003 με Κοινή Υπουργική Απόφαση (Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Υπ. Γεωργίας, Υπ. Εμπορικής Ναυτιλίας και Υπ. Ανάπτυξης) η περιοχή χαρακτηρίστηκε ως «Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο» και τέθηκε το γενικό διαχειριστικό πλαίσιο για την περιοχή.

Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων

Στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων υπάρχει ένας μοναδικός συνδυασμός χερσαίων και θαλάσσιων Μεσογειακών βιοτόπων με εκατοντάδες είδη φυτών και ζώων, αλλά και σημαντικά αρχαιολογικά και ιστορικά μνημεία.

Η περιοχή παρουσιάζει ιδιαίτερο επιστημονικό, εκπαιδευτικό και πολιτισμικό ενδιαφέρον με ευρήματα από την Προϊστορική, την Κλασσική και τη Βυζαντινή περίοδο (ναυάγια, παλιά μοναστήρια και εκκλησίες).

Σε περιοχές όπου η πρόσβαση στο ευρύ κοινό είναι ελεύθερη, οι επισκέπτες μπορούν να ενασχοληθούν με τη κολύμβηση, την ελεύθερη κατάδυση, την παρατήρηση της άγριας ζωής, την ερασιτεχνική φωτογράφηση και βιντεοσκόπηση, την επίσκεψη σε πολιτιστικά μνημεία, το περπάτημα κ.λπ.

Υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί όσον αφορά την ερασιτεχνική αλιεία. Το κυνήγι απαγορεύεται, εκτός τoυ νησιού Γιούρα που χρειάζεται ειδική άδεια.

Φορέας Διαχείρισης ΕΘΠΑΒΣ

 Με την ενσωμάτωση στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου – Βορείων Σποράδων, η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σποράδων λειτουργεί με έδρα την Αλόννησο.

Η Μ.Δ. υπάγεται στην Διεύθυνση Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (Τομέας Α) της Γενικής Διεύθυνσης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.

Για λεπτομερή ενημέρωση για τις ιδιαίτερες ρυθμίσεις που ισχύουν στο Εθνικό Πάρκο Σποράδων. ο επισκέπτης καλό είναι να έρχεται σε επαφή με τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σποράδων στο Πατητήρι, που είναι η αρμόδια αρχή για την έκδοση αδειών εισόδου στο Πάρκο καθώς και αδειών δραστηριοτήτων εντός του Πάρκου. Δίπλα ακριβώς από το γραφείο λειτουργεί και το Κέντρο Ενημέρωσης.

Μπορείτε να δείτε και την νεα ιστοσελίδα εδω https://necca.gov.gr/mdpp/m-d-ethnikou-parkou-allonisou-voreion-sporadon-kai-prostatevomenon-periochon-anatolikis-thessalias/

Ακόμη για την πρόσβαση στην Α Ζώνη του Θαλάσσιου Πάρκου είναι απαραίτητη η έκδοση εισητηρίου, περισσότερες πληροφορίες στο https://tickets.alonissos-park.gr/checkout


Για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να επικοινωνείτε με τα γραφεία της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σποράδων. στα τηλέφωνα 2424066419 και στο e-mail: mdpp.sporades@necca.gov.gr


 

Τα νησιά


 

Αλόννησος

Η μορφολογία του εδάφους συνδυάζει τις εκτεταμένες λοφοσειρές και τους χαμηλούς ορεινούς όγκους (μέγιστου ύψους 493m) που στα βόρεια καταλήγουν σε απότομες ακτές ενώ στα ανατολικά σχηματίζονται μικρές επίπεδες πεδιάδες. Το νότιο τμήμα καλύπτεται από πευκοδάση, ενώ βορειότερα επικρατεί χαμηλή βλάστηση με πουρνάρια, σχίνα και κουμαριές.

Ο πληθυσμός της Αλοννήσου, δεν ξεπερνά τους 3.000 μόνιμους κατοίκους  παρουσιάζοντας τις τελευταίες δεκαετίες, μετά από περίοδο εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης,  μικρή αλλά σταθερή άνοδο. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία και η αλιεία, ενώ ο τουρισμός παρουσιάζει άνθηση τα τελευταία χρόνια. Η ίδρυση του ΕΘ.ΠΑ.Β.Σ. αναμένεται να συνεισφέρει στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής, προσφέροντας νέες ευκαιρίες απασχόλησης με παράλληλη υποστήριξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων.

Η μεγαλύτερη κοινότητα του νησιού ζεί στο λιμένα της Αλοννήσου, το Πατητήρι όπου βρίσκεται το διοικητικό κέντρο του νησιού και όλες οι δημόσιες υπηρεσίες ενώ βόρεια  βρίσκονται ο όρμος του Ρουσούμ Γιαλού και ο οικισμός Bότση. Το Πατητήρι ήταν το λιμάνι για το ορεινό χωριό των κατοίκων της Αλοννήσου (σήμερα Παλιό Χωριό Αλοννήσου).Εκεί μετακινήθηκαν οι κάτοικοι του Παλιού Χωριού Αλοννήσου μετα τις καταστροφές των σπιτιών από το σεισμό του 1965.. Η περιοχή πήρε το όνομα από τα "πατητήρια" (πάτημα των σταφυλιών) που τα χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν για την παραγωγή του δημοφιλούς κόκκινου κρασιού τους.

Από το Πατητήρι ξεκινούν με καίκια και τουριστικά σκάφη ημερήσιες εκδρομές προς παραλίες της Αλοννήσου και σε επιτρεπόμενα νησιά της Ζώνης Α, του θαλάσσιου πάρκου.

Το μικρό φυσικό λιμανάκι της Στενής Βάλας, στο βορειοανατολικό τμήμα της Αλοννήσου αποτελεί ασφαλές καταφύγιο για τα ψαροκάϊκα και τα σκάφη αναψυχής, με όμορφες ψαροταβέρνες και αποτελεί ελκυστικό κέντρο παραθερισμού με δυνατότητα διαμονής. Εδώ είναι το σημείο που θα κατασκευαστεί και το κτίριο υποδοχής που θα υποστηρίζει το πρώτο στην Ελλάδα Υποβρύχιο Μουσείο του κλασσικού ναυαγίου της Περιστέρας.


 

Περιστέρα

Το νησί είναι καλυμμένο με μεσογειακή χαμηλή μακία βλάστηση, η Περιστέρα, είναι εξαιρετικής σημασίας για το αρχαίο ναυάγιο, το οποίο ανακαλύφθηκε μετά από υποβρύχιες θαλάσσιες έρευνες, που, με τα υπόλοιπα αρχαιολογικά ευρήματα, αποδεικνύουν ότι οι Σποράδες βρίσκονται σε ένα αρχαίο σταυροδρόμι πολιτισμών. Για το λόγο αυτό η συντήρηση και ανάδειξη των αρχαίων ευρημάτων από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, είναι ένας από τους σημαντικότερους σκοπούς του Θαλάσσιου Πάρκου.


 

Κυρά Παναγιά

Η Κυρά-Παναγιά, ένα ορεινό νησί με ομαλό ανάγλυφο, είναι το πρώτο που συναντάμε στο βόρειο τμήμα του Πάρκου. Καλύπτεται από πυκνή μεσογειακή χαμηλή βλάστηση με κυρίαρχο είδος το σχίνο (Pistacia lentiscus) και τα πουρνάρια (Quercus coccifera).

Δύο αβαθείς κόλποι, στο Νότο ο Άγιος Πέτρος και στο Βορρά ο Πλανήτης, αποτελούν ασφαλή φυσικά καταφύγια. Ανατολικά υπάρχει πρόσφατα επισκευασμένο μεταβυζαντινό μοναστήρι αφιερωμένο στη Γέννηση της Θεοτόκου.


 

Γιούρα

Βορειοανατολικά του πάρκου το επόμενο ερημονήσι που συναντάμε είναι τα Γιούρα. Το νησί είναι βραχώδες και κρημνώδες με πολλά ενδημικά είδη χλωρίδας, και πανίδας. Στο νησί εξακολουθεί να επιβιώνει ένα είδος κατσικιού που πολλοί το θεωρούν ενδημικό. Ξακουστή επίσης στα Γιούρα είναι η σπηλιά του «Κύκλωπα» η οποία είναι σπάνιας ομορφιάς με πανέμορφους σταλαγμίτες και σταλακτίτες.Λόγω των βιότοπων και των σπηλιών που αποτελούν καταφύγια της μεσογειακής φώκιας (Monachus Monachus) το νησί έχει ανακηρυχθεί ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης.


 

Ψαθούρα

Εντελώς διαφορετικό είναι το τοπίο της Ψαθούρας, που είναι το βορειότερο νησί του Πάρκου, ηφαιστειακής προέλευσης που καλύπτεται με συστάδες από ρείκι (Erica arborea) και πολλά άλλα είδη θάμνων .Εκεί συναντάμε είδη χλωρίδας που δεν υπάρχουν αλλού στο Πάρκο, όπως το ενδημικό κρινάκι (Pancratium maritimum). Χαρακτηριστικά, επίσης , του νησιού είναι η άσπρη αμμουδιά στην παραλία «Μανδράκι» στα νότια που έρχεται σε αντίθεση με τους μαύρους βράχους της πίσω πλευράς ενώ στα βόρεια, ο μεγάλος φάρος που είναι χτισμένος τον προηγούμενο αιώνα από Γάλους μηχανικούς, σηματοδοτεί τους διεθνείς θαλάσσιους δρόμους του βορείου Αιγαίου.


 

Πιπέρι

Το νησί είναι ο πυρήνας του Πάρκου και υπόκειται σε αυστηρή  προστασία λόγω του σημαντικότερου στο Πάρκο βιότοπου της μεσογειακής φώκιας, αλλά και των αρπακτικών που ζουν και αναπαράγονται στα απρόσιτα βράχια του νησιού, που διαθέτει και σπάνια χλωρίδα και απόκρημνες βραχώδεις ακτές με κυρίαρχα στοιχεία το πευκοδάσος, το πουρνάρι, τα φρύγανα, το σχίνο και τα χασμόφυτα. Η ορνιθοπανίδα φτάνει τα 33 είδη. Εκτιμάται ότι το νησί φιλοξενεί μεγάλο αριθμό (350-400 ζευγάρια) του γερακιού μαυροπετρίτης (Falco eleonorae).


 

Σκάντζουρα

Η σειρά από χαμηλούς λόφους που καταλήγει σε ακτές από άσπρο μάρμαρο είναι το χαρακτηριστικό του νησιού που, στο παρελθόν, ήταν μοναστικό κέντρο και σήμερα καλύπτεται από μακία βλάστηση και φρύγανα, ενώ υπάρχει δάσος με χαμηλό κέδρο (Juniperus sp.). Τα Σκάντζουρα καθώς και οι κοντινές βραχονησίδες Στρογγυλό και Πολεμικά, αποτελούν σημαντικό βιότοπο του αιγαιόγλαρου (Larus audouinii) και του μαυροπετρίτη.